Wat is overprikkeling?
Overprikkeling ontstaat als je hersenen meer prikkels te verwerken krijgen dan ze aankunnen. Prikkels is een ander woord voor alle informatie die binnenkomt. Bij overprikkeling is de informatiestroom te groot voor jouw persoonlijke mogelijkheid om met die informatie om te gaan. Je kunt dan zeggen dat je hersenen overprikkeld zijn.
Dat kan allerlei verschillende oorzaken hebben. Van hoogsensitiviteit of autisme tot onverwerkt trauma, een burn out of hersenletsel. Het kan dan zijn dat je hersenen minder prikkels aan kunnen, terwijl ze een kleinere hoeveelheid prikkels wel prima kunnen verwerken. Maar het kan ook zo zijn dat je hersenen een bepaald soort prikkels niet kan verwerken en dat die als het ware ophopen. Wordt die hoop onverwerkte prikkels te groot, dan ontstaat overprikkeling. Met allerlei klachten als gevolg.
Welke klachten horen bij overprikkeling?
De klachten die je kunt krijgen als je hersenen overprikkeld zijn, kunnen heel divers zijn. Veel mensen ervaren dat ze een “vol hoofd” hebben. Daardoor kunnen ze zich niet meer concentreren. Vaak gaat het gepaard met hoofdpijn en vermoeidheid.
Het kan er ook voor zorgen dat je emotioneler reageert, dat je sneller uit het veld geslagen bent. De een wordt in zo’n geval verdrietig en krijgt een huilbui. De ander voelt zich depressief. En weer een ander kan dan juist snel boos worden.
Overprikkeling kan ervoor zorgen dat je je terugtrekt om zo nog meer prikkels te vermijden. Sociale isolatie kan dan het gevolg zijn.
Pas op voor langdurige overprikkeling
Bij overprikkeling maakt je lichaam stresshormonen aan. Voor een kort moment is dat niet erg. Je lichaam kan het dan weer afvoeren als je hersteld bent.
Maar wanneer er sprake is van langdurige ofwel chronische overprikkeling, is er gedurende een lange periode een constantie stroom van stresshormonen in je lichaam. Die hormonen beïnvloeden allerlei lichaamsfuncties. Op de lange duur kan dat leiden tot allerlei klachten. Zoals chronische hyperventilatie, darmproblemen, slechte nachtrust, depressie, een angststoornis of burn-out.
Als je hersenen overprikkeld zijn is dat dus een signaal om serieus te nemen. Er moet iets in je leven veranderen.
Een oefening voor als je hersenen overprikkeld zijn
Overprikkeling is meestal een teken dat je je leefstijl moet aanpassen aan je persoonlijke mogelijkheden. Toch kan een oefening om te ontspannen bij overprikkeling erg fijn zijn.
Palmeren is zo’n oefening. Het is een eenvoudige oefening waarbij je je handpalmen over je ogen legt. Op zo een manier dat je ze afsluit voor al het licht. Deze kunstmatige verduistering zorgt ervoor dat je brein zich kan ontspannen. Omdat overprikkeling eigenlijk overmatige spanning is, geeft die ontspanning verlichting. Een echte oplossing van de oorzaak is het dus niet. Maar het is wel een manier om overprikkeling beter te kunnen dragen en jezelf tot rust te laten komen.
De oefening gaat als volgt:
Begin met het tegen elkaar wrijven van je handpalmen zodat je handen warm worden. Wanneer je voelt dat je handen goed warm zijn, vorm dan kommetjes van je handen en leg ze over je ogen. Je handen raken je ogen niet aan, alleen de huid eromheen. De muis van je hand ligt op je wang en je vingers op je voorhoofd. Je ogen mag je open houden of gesloten, net wat je zelf prettig vindt.
Als je de oefening zittend doet, dan kun je je ellebogen op tafel laten rusten. Zo worden je armen niet moe. Doe je de oefening liever liggend? Neem er dan een kussen bij waar je je armen op kunt laten rusten.
Je kunt deze oefening zo lang doen als je zelf wilt. Van een paar minuten tot zelfs urenlang.
Het kan even zoeken zijn naar een fijne positie voor zowel je handen als je armen, zodat je al het licht buitensluit en de houding niet vermoeiend is. Heb je eenmaal een fijne houding gevonden, dan is het een heerlijke oefening.
Wil je meer tips?
Wil je meer tips om met overprikkeling om te gaan? Ik deel met name tips voor hsp, maar ook bij andere vormen van overprikkeling kun je veel van mijn tips gebruiken voor verlichting. Door op de afbeelding hieronder te klikken kun je het gratis e-book aanvragen en je ontvangt dan ook aanvullende tips en adviezen.
