Wat is een overprikkeld zenuwstelsel?
Een overprikkeld zenuwstelsel zorgt niet alleen voor klachten die bij overprikkeling horen, het zorgt er ook voor dat je prikkelgevoeliger bent dan je zou zijn als je zenuwstelsel ontspannen was.
Een overprikkeld zenuwstelsel is een zenuwstelsel dat meer prikkels te verwerken heeft gekregen dan het kan verwerken. Die prikkels kunnen zintuigindrukken zijn, zoals dingen die je zag of hoorde, of het kunnen innerlijke prikkels zijn, zoals je eigen gedachten en emoties over wat je meemaakte.
Overprikkeld is overbelast
Is je zenuwstelsel eenmaal overprikkeld, dan is het overbelast. Je zenuwstelsel heeft dan rust en ontspanning nodig om te kalmeren en te herstellen van de overprikkeling.
Die rust en ontspanning kun je op verschillende manieren opdoen.
Je kunt tijd nemen om te niksen, naar bed doen om een dutje te doen, iets gaan doen wat je leuk vindt en waarbij je geen nieuwe prikkels opdoet, mediteren of naar een ontspannende visualisatie luisteren.
Het is nog niet in orde als je zenuwstelsel weer kalm is
Is je zenuwstelsel gekalmeerd, dan kan het weer nieuwe prikkels opdoen.
Het is nog niet in orde als je zenuwstelsel weer kalm is
Daarbij is het ven belang dat je leer om waar te nemen hoeveel prikkels je zenuwstelsel aankan, zonder dat het overprikkeld raakt. Doe je dat niet, dan zul je al snel na je herstel opnieuw een overprikkeld zenuwstelsel hebben.
Bij overprikkeling kun je last hebben van allerlei klachten. Lichamelijke klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn of darmklachten kunnen een gevolg zijn van overprikkeling.
En emotionele klachten als een kort lontje, snel geëmotioneerd raken of zelfs depressieve gevoelens kunnen ook te maken hebben met overprikkeling.
En het hebben van “een vol hoofd”, je veel zorgen maken of bang zijn voor dingen waarvan je eigenlijk weet dat je er niet bang voor hoeft te zijn, zijn ook klachten die je kut krijgen als gevolg van een overprikkeld zenuwstelsel.
Hoe merk je dat je zenuwstelsel overprikkeld is?
Als je zenuwstelsel overprikkeld is, dan kom je in een neerwaartse spiraal terecht. Die kan snel neerwaarts gaan, of heel langzaam, afhankelijk van jouw persoonlijke omstandigheden.
Die neerwaartse spiraal heeft tot gevolg dat je nog extra prikkelgevoelig wordt. De hond van de buren die blaft, de muziek die verderop in de straat hard staat, een ziekenauto die met sirene langskomt, luidruchtig spelende of huilende kinderen, een bladblazer of bezemwagen, allerlei geluiden die eigenlijk bij het gewone leven horen zijn je dan teveel. Je ervaart ze als te hard, als vervelend en je kunt er snel geïrriteerd door raken.
Overprikkeling hoort niet bij het leven, ook niet als je hsp bent
Veel gevoelige mensen denken dat dit bij het leven hoort en vaak ook dat het normaal is om prikkelgevoeliger te worden naarmate je ouder wordt.
Die ideeën zijn een misverstand.
Of je gevoelig bent voor prikkels heeft aan de ene kant te maken met hoe gevoelig je zenuwstelsel is en aan de andere kant met hoe goed je zenuwstelsel gereguleerd is. Ben je hoogsensitief, dan heb je een gevoelig zenuwstelsel en dan moet je daarmee leren leven.
Maar ook als je gevoelig bent kun je je zenuwstelsel leren reguleren, zodat je niet alsmaar last hebt van overprikkeling.
Wat is dat, je zenuwstelsel reguleren?
Dat betekent dat je voelt of je zenuwstelsel overprikkeld of gespannen is, of juist kalm en ontspannen. Bovendien kun je dan met behulp van bepaalde technieken je zenuwstelsel kalmeren als je merkt dat het gespannen raakt én je weet hoe je je zenuwstelsel kunt herprogrammeren zodat het minder gevoelig reageert op wat er om je heen gebeurt.
Een overprikkeld zenuwstelsel is dus niet een vaststaand feit waarmee je voor de rest van je leven moet leren leven. Je kunt het leren kalmeren. Je kunt leren om met je gevoelige zenuwstelsel samen te werken, zodat je er niet langer last van hebt. Je kunt leren om overprikkeling achter je te laten en ruimte te maken om te genieten van het leven. Ook op de momenten dat er prikkels zijn waar je nu last van hebt.
Ben je benieuwd of jouw zenuwstelsel overprikkeld is of misschien zelfs helemaal uit balans is?
Doe dan de hsp type test, de uitslag vertelt je hoe het zit.