Grenzen stellen is iets wat je kunt leren
Als je worstelt met grenzen stellen, dan is het goed om je te beseffen dat dit geen vorm van falen is. Het kunnen stellen van grenzen voor onszelf is iets dat zich ontwikkeld vanaf een zeer jonge leeftijd. Het heeft te maken met het voorzien in onze behoeften als baby, terwijl we ook de wereld mogen verkennen en leren kennen. Het is daarbij nodig dat de ouders of verzorgers een veilige omgeving bieden die tegelijkertijd ook veel mogelijkheden biedt tot ontdekken en ontwikkelen.
Daarnaast heeft het te maken met de hulp die we als kind kregen wanneer we die nodig hadden. En met het leren onderscheiden van goed gedrag en slecht gedrag, vanuit een liefdevolle begeleiding die gekenmerkt wordt door onvoorwaardelijke liefde. Wordt dat onderscheid goed geleerd, dan ontwikkelen we een gevoel van waarheid en goedheid dat we diep van binnen, in ons lichaam, kunnen waarnemen. En aan de andere kant ontstaat er een gevoel van schaamte als we iets doen wat werkelijk niet in de haak is.
Boosheid geeft aan waar de grens is
Het is hiervoor nodig dat we als kind zeggenschap hadden over ons eigen lichaam. Dat we konden aangeven wanneer we iets niet wilden en dat dat gerespecteerd werd.
En het heeft te maken met het leren voelen van boosheid, op een gezonde manier. Boosheid is namelijk een emotie die je ervaart als iemand iets doet wat je niet wil. Het is een emotie die je vraagt om je grens aan te geven en te bewaken. Als dat goed begeleid wordt, leer je om duidelijke grenzen te stellen, op een respectvolle en geweldloze manier.
Je hebt dan van binnen het gevoel: IK DOE ER TOE. DAT IS NIET OK. DOE DAT NIET. NEE.
Of, als we eenmaal volwassen zijn en het anders kunnen communiceren: Nee dank je, ik sla over.
Leren grenzen stellen is leren luisteren naar je lichaam
Als je moeite hebt met het voelen en aangeven van die grens en als je wilt leren grenzen stellen, dan is het een eerste vereiste om je lichaam en lichaamssignalen goed te leren kennen. Vervolgens moet je ze ook gaan leren respecteren en op waarde schatten. Wat je vroeger niet geleerd hebt, mag je jezelf alsnog gaan leren. Wanneer je je grenzen duidelijk voelt én voor jezelf merkt dat die grenzen een reden hebben en dat je ernaar wílt luisteren, dan wordt het ook eenvoudiger om ze aan te geven.
Leren grenzen stellen heeft alles te maken met een goed ontwikkeld zelfgevoel. Dat zelfgevoel ervaar je met behulp van je zenuwstelsel. Zenuwstelselwerk is de uitgelezen manier om in je lichaam te leren voelen waar de grens is en daarmee ook om je grenzen beter te leren aangeven.