Hoe hoogsensitiviteit je leven beïnvloedt in zowel positieve als negatieve zin 

Hoogsensitiviteit is niet alleen positief of negatief

Hoogsensitiviteit is een eigenschap die 1 op de 5 mensen heeft. Als je een hoogsensitief persoon (HSP) bent, dan ervaar je wereld op een diepere en intensievere manier dan anderen. Deze eigenschap kan zowel positieve als negatieve invloed hebben op je leven. Toch ervaren de meeste HSP hun gevoeligheid als negatief, omdat onze maatschappij gericht is op extraversie en snelle prikkels.

In dit artikel ontdek je wat de impact van hoogsensitiviteit is op je leven, zowel in positieve als negatieve zin.

Deze Positieve invloeden heeft je hoogsensitiviteit

1. Je hebt meer empathie: Als hoogsensitief persoon heb je een verhoogd vermogen om de emoties en behoeften van anderen aan te voelen. Je bent empathisch en je begrijpt vaak intuïtief wat anderen doormaken. Dit maakt je een uitstekende vriend of vriendin, partner, verzorger, leerkracht of begeleider.
2. Creativiteit is je "middle name": Je rijke innerlijke wereld kan een broedplaats zijn voor creatieve expressie. Veel hsp zijn artistiek begaafd en in staat om hun complexe emoties en ervaringen uit te drukken in kunst, muziek, literatuur en andere creatieve vormen. Wist je dat kunst en creativiteit je zelfs kunnen helpen bij het verwerken van prikkels?
3. Je gaat grondig te werk: Als hoogsensitief persoon heb je oog voor detail en veel hsp streven naar perfectie in hun werk. Hsp zijn vaak heel gedisciplineerd en gewetensvol. Jij ook? Dan is dit iets wat ervoor zorgt dat je succesvol kunt zijn in beroepen waar precisie en zorgvuldigheid essentieel zijn.
4. Je reflecteert diepgaand: HSP's denken diepgaand na over hun ervaringen en emoties. Dat leidt tot zelfinzicht en persoonlijke groei. Combineer dat met empathie en grondigheid en dan begrijp je wel dat je als hsp in staat bent om complexe problemen vanuit verschillende perspectieven te benaderen.

Deze negatieve invloeden kan je hoogsensitiviteit hebben op je leven

1. Overprikkeling beperkt je: Als hoogsensitief persoon ben je gevoeliger voor externe prikkels, zoals lawaai, fel licht en drukke omgevingen. Dit kan leiden tot overprikkeling en stress, waardoor je behoefte hebt aan meer rust en stilte. Dat begrijpt niet iedereen, dus je moet zelf duidelijk je grenzen aangeven.
2. Perfectionisme als valkuil: Als hoogsensitief persoon heb je de neiging om perfectionistisch te zijn, wat kan leiden tot angst en zelfkritiek. Stel jij net als zoveel andere hsp te hoge eisen aan jezelf? Dan kan dat ervoor zorgen dat je gemakkelijk overweldigd raakt door de angst om te falen.
3. Sociale Uitdagingen: Als hsp kun je moeite hebben met het functioneren in groepen, onder andere door de overweldingende sociale interactie. Je kunt je snel overweldigd voelen in sociale situaties en als hsp heb je meer behoefte aan alleen-tijd dan een ander, om al die prikkels weer te kunnen verwerken.
4. Je emoties zijn intens: Je diepgaande emotionele ervaringen kunnen soms overweldigend zijn. Je kunt hierdoor sneller gestrest raken of je diep geraakt voelen door emotionele gebeurtenissen. Het lot van de wereld rust op je schouders. Het is belangrijk om daar als hsp goed mee om te leren gaan.
5. Grenzen slecht aanvoelen: Omdat je als hsp je al jong hebt moeten aanpassen aan de wereld om je heen, is de kans groot dat je ook al jong geleerd hebt je eigen grenzen te negeren en er overheen te gaan. Veel hsp hebben daarom ook op volwassen leeftijd moeite met het voelen en aangeven van hun grenzen. Wil je je sensitiviteit als een positieve eigenschap gaan ervaren, dan is het essentieel om dat te leren.
   

Het is belangrijk om je te beseffen dat je hoogsensitiviteit geen stoornis is, maar eerder een persoonlijkheidskenmerk dat unieke uitdagingen en voordelen met zich meebrengt. Om je hoogsensitiviteit te begrijpen en accepteren is het nodig dat je leert hoe je gevoelige zenuwstelsel werkt en dat je weet hoe je daar op een goede manier mee om kunt gaan. Dit kun je leren in de verschillende programma's van Stralend Sensitief. Om je toch wat op weg te helpen volgen hier zijn enkele tips om iets beter met je hoogsensitiviteit om te kunnen gaan:

1. Zelfzorg als prioriteit: Het is voor jou als hsp ontzettend belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt. Dat betekent dat je voldoende rust moet nemen, overstimulatie moet vermijden en moet zorgen voor voldoende lichaamsbeweging.
2. Leer je grenzen voelen en aangeven: Voor jou als hsp is het essentieel om duidelijke grenzen te stellen in sociale situaties en op het werk om overprikkeling te voorkomen. Veel hsp voelen hun grenzen niet goed of kunnen ze niet aangeven. Leren om met je zenuwstelsel samen te werken, gaat je helpen om dit onder de knie te krijgen.
3. Zorg dat je je bewust bent van wat er in je omgaat: Het vergoten van je lichaamsbewustzijn is de sleutel om goed met je hoogsensitiviteit om te kunnen gaan, om de positieve aspecten van je gevoeligheid te omarmen en de negatieve effecten te verminderen.
4. Leef een leven dat bij je past: Als hsp heb je het nodig om te kiezen voor een beroep en levensstijl die aansluit bij je behoeften als hoogsensitief persoon. Dat doen kan de kwaliteit van je leven flink verbeteren. Daarnaast is het belangrijk om goed met je zenuwstelsel te leren omgaan en de capaciteit van je zenuwstelsel te leren vergroten, zodat je minder snel overprikkeld raakt.

Je hoogsensitiviteit is een waardevolle eigenschap die unieke gaven en uitdagingen met zich meebrengt. Wanneer je leert hoe je gevoelige zenuwstelsel werkt en hoe je daarmee kunt samenwerken, heb je het niet langer nodig om strategieën toe te passen. Dan kun je volledig authentiek en in harmonie met je gevoeligheid een rijk en vervullend leven leiden waarin je zowel je empathie als je creativiteit benut.

Zolang de maatschappij hoogsensitiviteit nog niet erkent en waardeert, is het nodig dat jij als hsp je eigen pad bewandelt, zodat je toch je volledige potentieel kunt benutten.

Het belang van het leren samenwerken met je gevoelige zenuwstelsel voor jou als HSP

Zodra je als hoogsensitief persoon (HSP's) de werking van je zenuwstelsel leer kennen en doorgronden, dan kun je ermee gaan samenwerken. Je gaat dan je grenzen voelen en je kunt ernaar handelen, zodat je niet langer overprikkeld raakt. Het zenuwstelsel speelt een centrale rol in hoe jij als HSP de wereld ervaart en in hoe je op prikkels reageert. Door hier inzicht in te krijgen, kun je effectief omgaan met wat jou zenuwstelsel aankan, zodat je de uitdagingen die je sensitiviteit met zich meebrengt voor kunt zijn en er niet langer last van hebt.

Het autonome zenuwstelsel:

Het autonome zenuwstelsel is verantwoordelijk voor het reguleren van lichaamsfuncties die buiten onze bewuste controle vallen, zoals hartslag, ademhaling en spijsvertering. Dit systeem is verdeeld in verschillende delen. Vaak wordt er alleen een onderscheid gemaakt in het sympathische zenuwstelsel, dat betrokken is bij de vecht- of vluchtreactie, en het parasympathische zenuwstelsel, dat het lichaam kalmeert en herstelt. Als hsp heb je diepgaandere kennis nodig van hoe je zenuwstelsel werkt, zodat je goed met je gevoelige zenuwstelsel kunt omgaan.

De impact van overprikkeling:

Voor jou als HSP is het van cruciaal belang dat je gaat begrijpen hoe je gevoelige zenuwstelsel reageert op overprikkeling. In situaties waarin de zintuigen te veel prikkels ontvangen, kan het sympathische zenuwstelsel overactief worden, waardoor gevoelens van stress en angst toenemen. Dit kan leiden tot vermoeidheid, slapeloosheid en andere gezondheidsproblemen. Daarnaast kan ook het parasympathische zenuwstelsel actief worden, soms zelfs tegelijk met het sympathische. Het leren begrijpen van de signalen van je zenuwstelsel in jouw eigen lichaam is voor jou als hsp essentieel om goed met je gevoelige zenuwstelsel te kunnen samenwerken.

Stressreductie en zelfregulatie:

Door het begrijpen van de reacties van je zenuwstelsel, kun je als HSP 's het juiste doen op het juiste moment om overprikkeling te voorkomen. Strategieën zoals ademhalingsoefeningen, meditatie en mindfulness om stress het hoofd te bieden worden overbodig als je zelfregulatie tot je beschikking hebt.

Zintuiglijke management:

Zolang je nog niet met je zenuwstelsel hebt leren samenwerken kun je er als HSP veel aan hebben als je je omgeving beheerst. Dit kan door overstimulerende situaties te vermijden, door het creëren van rustige ruimtes thuis of op het werk door en het dragen van gehoorbescherming of zonnebrillen in fel verlichte omgevingen. Besef je wel dat dit eigenlijk een vorm van symptoombestrijding is en het geen middelen zijn om je gevoelige zenuwstelsel te leren reguleren, waardoor overprikkeling altijd op de loer blijft liggen. 

Zelfzorg sereius nemen en prioriteiten stellen:

Zolang je nog weinig kennis hebt van hoe je gevoelige zenuwstelsel werk, kan het jou als HSP helpen om prioriteiten te stellen en je leven zo in te richten dat het je welzijn ondersteunt. Door voldoende rust en downtime in je dagelijkse routine op te nemen, kun je overprikkeling dan zoveel mogelijk buiten de deur houden. Het is goed om je te beseffen dat je hiermee het gevaar loopt dat je de capaciteit van je zenuwstelsel verkleint in plaats van vergroot, waardoor overprikkeling steeds sneller kan voorkomen.

Samenwerken met je gevoelige zenuwstelsel is de sleutel tot welzijn voor jou als HSP

Voor jou als hoogsensitief persoon (HSP) is het leren samenwerken met je gevoelige zenuwstelsel de beste manier om de voordelen van je sensitiviteit te kunnen benutten en de negatieve effecten te verminderen. Hier zijn een aantal dingen die daar deel van uitmaken:

1. Je emoties niet alleen reguleren, maar ook leren om ze te containen: Het begrijpen en beheersen van het zenuwstelsel kan jou als HSP's helpen om met je emotionele reacties op stressvolle situaties om te gaan. Het gaat er dan niet om dat je je stress respons op een bijna kunstmatige manier beheerst door bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen, mindfulness, of meditatie te beoefenen. Natuurlijk kunnen dan fijne dingen zijn en ze kunnen stuk voor stuk iets toevoegen aan je leven, maar voor hsp is het veel belangrijker dat ze hun grenzen leren waarnemen, eren en dat ze gaan werken aan het leren containen van alles wat ze voelen, zodat ze hun zenuwstelsel capaciteit vergroten. Alleen dat stelt jou als hsp ook op de lange termijn in staat om beter met stress om te gaan en om overprikkeling buiten de deur te houden.

2. Grenzen voelen en stellen: Het leren kennen van de werking van het zenuwstelsel helpt HSP's bij het voelen van hun grenzen en bij het stellen van die grenzen. Het zorgt ervoor dat je als vanzelf steeds authentieker gaat leven, waardoor je in harmonie gaat leven met wat voor jou passend. Je hebt het dan niet langer nodig om op een bijna kunstmatige manier je omgeving en je sociale interacties te beheren om overstimulatie te voorkomen. Het gaat vanzelf.

3. Levensstijlkeuzes veranderen: Als je gaat voelen welke levensstijl bij jou past, dan kun je je levensstijl aanpassen om zo je gevoelige zenuwstelsel optimaal te ondersteunen. Keuzes zoals regelmatige lichaamsbeweging, gezonde voeding, voldoende slaap en het vermijden van overmatig gebruik van stimulerende stoffen zoals cafeïne en nicotine zijn niet langer gebaseerd op theoretische kennis of idealen, je voelt van binnen uit wat je nodig hebt om je goed te voelen en te blijven voelen. Er ontstaat een gezonde zenuwstelselbalans.

4. Bewustwording van triggers: Door het zenuwstelsel te begrijpen, kun je als HSP's bewuster worden van wat je triggert en waardoor overweldigd maakt. Dit zijn niet altijd dingen die je met je logica kunt volgen of begrijpen. Bewustzijn van je triggers kan je helpen om te begrijpen wat je moet doen om binnen de huidige capaciteit van je zenuwstelsel te functioneren, om zo de mogelijkheid te creëren om je zenuwstelselcapaciteit uit te breiden. Zie het als het niet voller gieten dan je glas dan hoeveel er in kan, om vervolgens, als je toch meer dorst hebt, een groter glas te pakken om de volgende keer meer drinken in te kunnen schenken.

5. Zelfzorgpraktijken kunnen je helpen om jezelf niet te overstimuleren: Zolang je zenuwstelselcapaciteit nog onvoldoende is om de dingen te kunnen doen die je graag zou willen of die je moet doen, simpelweg omdat het leven dat van je vraagt, kunnen zelfzorgpraktijken je ondersteunen. Je kunt dat ontspanningstechnieken opnemen in je dagelijkse routine, zoals yoga of tai chi, stretch-oefeningen, massage, en voldoende rust om stress te verminderen en je gevoelige zenuwstelsel te kalmeren. Uiteindelijk wil je niet afhankelijk zijn van deze dingen, maar je wilt leren luisteren naar je lichaam, zodat je niet langer over je grenzen gaat. Als dat lukt heb je de zelfzorgpraktijken niet meer nodig en is het een keuze om ze te doen of niet te doen, net wat je zelf fijn vindt.

Het belang van lichaamsbewustzijn voor hoogsensitieve personen

Lichaamsbewustzijn speelt een cruciale rol bij het kunnen samenwerken met je gevoelige zenuwstelsel. Voor jou als hoogsensitief persoon (HSP) betekent een goed ontwikkeld lichaamsbewustzijn dat je precies voelt hoe je lichaam reageert op verschillende prikkels en stressfactoren. Als je daarnaast kennis hebt van de werking van je zenuwstelsel, dan zorgt dat ervoor dat je ook goed kunt reageren op die lichaamssignalen. Zo draagt lichaamsbewustzijn bij aan het kunnen samenwerken en reguleren van je zenuwstelsel. Een aantal dingen die daarbij van belang zijn, zijn de volgende:

1. Herkenning van de signalen van je lichaam: Lichaamsbewustzijn stelt jou als HSP in staat om subtiele lichamelijke signalen te herkennen die wijzen op stress of overprikkeling. Dit kan bijvoorbeeld het opmerken van een verhoogde hartslag, een diepe of juist oppervlakkige ademhaling, spierspanning, en andere fysieke reactie zijn op stress. Door deze signalen te herkennen en te weten hoe je er vanuit zenuwstelselperspectief het beste op kunt reageren, kun je als HSP's proactief actie ondernemen om overprikkeling te voorkomen.

2. Ontspanning onstaat niet altijd door bewust te ontspannen: Lichaamsbewustzijn is essentieel voor het goed kunnen reageren op de signalen van het zenuwstelsel, omdat de verschillende vormen van stress vragen om verschillende manier van handelen om de stress te kunnen afvloeien. Om stress te verminderen en je zenuwstelsel weer in balans te brengen, kan een ontspanningsoefening in sommige situaties de stress zelfs verergeren. Het is daarom naast het ontwikkelen van lichaamsbewustzijn ook van groot belang dat je kennis opdoet van de werking van het zenuwstelsel.

3. Grounding-technieken: Lichaamsbewustzijn kan jou als HSP helpen om jezelf "te aarden." Dit betekent dat je je bewust wordt van je lichaam en de fysieke sensaties die daarin waar te nemen zijn, op een manier die veel dieper gaat dan met andere methodes. Dit kan je helpen om terug te keren naar het heden en te voorkomen dat je wordt meegesleept door overweldigende emoties of gedachten.

5. Voorkomen van Lichaamsstress: Lichaamsbewustzijn kan jou als HSP helpen om activiteiten en gewoonten te vermijden die lichamelijke stress veroorzaken. Dit kan onder meer het minimaliseren van stimulerende stoffen zoals cafeïne en het regelmatig nemen van pauzes om te bewegen en te ontspannen omvatten. Simpelweg omdat je in je lichaam waarneemt wat al deze dingen met je doen. Een betere motivatie is er niet.

6. Preventie van Overprikkeling: Het bewust worden van lichamelijke signalen kan je ook helpen om overprikkeling te voorkomen. Omdat je weet wanneer je rust nodig hebt en wat je lichaam aankan, kun je op tijd pauze nemen en zo overstimulatie vermijden.

Kortom: Het ontwikkelen van een goed lichaamsbewustzijn is voor HSP een belangrijk onderdeel van het goed leren omgaan met je gevoelige zenuwstelsel. En niet alleen voor HSP's, het is een waardevolle vaardigheid voor iedereen. Het stelt je in staat om beter te begrijpen hoe stress en prikkels je lichaam beïnvloeden en hoe je deze effectief kunt beheren.

Voor HSP's is lichaamsbewustzijn een krachtig hulpmiddel om hun sensitiviteit in hun voordeel te gaan gebruiken en een gezonder, evenwichtiger leven te leiden. Het bevordert niet alleen emotionele en mentale welzijn, maar draagt ook bij aan een algemeen gevoel van gegrond zijn en in harmonie leven met jezelf.

Zo leer je goed om te gaan met je gevoelige zenuwstelsel

Vaak hebben HSP's begeleiding nodig om te leren hoe hun gevoelige zenuwstelsel werkt en hoe ze er goed mee om kunnen gaan. Dat kan nodig zijn om met stress te leren omgaan, om overprikkeling tegen te gaan en om je sensitiviteit in je voordeel te gebruiken.

Het begrijpen van de werking van je gevoelige zenuwstelsel en het beheersen ervan is een krachtig instrument voor jou als HSP om je sensitiviteit ten volle te benutten. Het stelt je in staat om de positieve aspecten van deze eigenschap te omarmen en de uitdagingen te overwinnen. Het ontwikkelen van deze vaardigheden vergt tijd en oefening, maar het kan leiden tot een uitgebalanceerd leven, vervulling en het ten volle benutten van alles wat jij als HSP de wereld te bieden hebt.

Het leren samenwerken met je gevoelige zenuwstelsel is een reis van zelfontdekking en groei die de moeite waard is voor iedereen die deze bijzondere eigenschap bezit.

Wil je leren hoe je dit doet? Volg dan een van de programma's van Stralend Sensitief. Je vindt ze hier.