Er niet bij horen
Er niet bij horen, het is een gevoel dat veel hoogsensitieve personen al jong in haar macht grijpt. Op school deden de andere kinderen spelletjes die je niet leuk vond, ze maakten grapjes die je niet grappig vond en ze waren met dingen bezig die jou niet interesseerden. Misschien ben je nooit echt gepest, en misschien ook wel, maar je was hoe dan ook anders. Misschien wel zo erg dat je een buitenbeentje was en er niet bij hoorde.
Toen je ging werken, veranderde er van alles, maar dat gevoel er niet helemaal bij te horen bleef. Je bevond je opnieuw in een omgeving die niet echt bij je paste. De manier van omgaan met elkaar, de kledingvoorschriften, de gedragsetiquette, misschien was zelfs de liefde voor het werk die je collega’s met elkaar deelden niet aan jou besteed. Op welk vlek je het ook ervaarde, de ervaring van het anders zijn en er niet echt bij horen, die bleef.
Als je hoogsensitief bent, dan zie je en merk je dingen omdat je niet alleen op naar het praktische en cognitieve kijkt. Je neemt immers ook waar hoe de sfeer ergens is en of er onderhuidse onenigheden zijn. Als niet alles met elkaar klopt dan merk je dat. En dan is het als muziek maken op een instrument dat niet goed gestemd staat. Het klopt niet. Veel hsp lopen er tegenaan dat ze niet weten hoe ze zich daarmee uiteen kunnen zetten.
Er niet bij horen is dus een gevoel dat je goed kent. Je zou bijna kunnen zeggen dat het je in je bloed zit.
Iedereen herkent het, wist je dat?
Mensen die er niet bij horen hebben vaak het gevoel dat ze met dat wat ze denken of doen alleen op de wereld zijn. Maar dat is niet zo. Psychologe Roos Vonk startte in 2007 een website: wijhorenernietbij.nl Met deze website wilde ze mensen met dit gevoel niet alleen een hart onder de riem steken, ze wilde ze laten zien dat iedereen het gevoel er niet bij te horen wel herkent.
In 1,5 jaar tijd had de site 306.000 bezoekers gehad. Allemaal mensen die het gevoel herkenden. Van mensen die weinig vrienden hadden tot succesvolle zakenmensen die geen aansluiting vonden bij hun collega’s. Er niet bij horen is een gevoel wat in alle lagen van de maatschappij voorkomt.
Pas op voor de self fulfilling prophecy
Als je gewend bent dat mensen je mening vreemd vinden, kan dat een reden zijn om niet langer te delen wat je denkt. Als je weet dat anderen je gedrag vaak een beetje gek vinden, kan dat ervoor zorgen dat je je aanpast aan “de norm”. Het gevoel dat je er niet bij hoort, kan er zo voor zorgen dat je jezelf inhoudt of verandert, alleen maar omdat je er wél bij wilt horen.
Maar als je je gedrag verandert, dan voelt dat erg onvrij. Je bent niet langer authentiek, je bent niet langer jezelf. Omdat je je anders voordoet dan je bent, leren andere mensen je ook niet meer echt kennen. En dat niet alleen, je raakt jezelf beetje bij beetje kwijt.
Wanneer je niet jezelf bent, dan prikken mensen daar doorheen. Ze voelen het aan, omdat je gemengde signalen geeft. Door je aan te passen, laat je niet zien wie je bent en niemand wil een intieme relatie met iemand die niet zichzelf is en doet alsof. Het gevolg kan zijn dat je op den duur van jezelf vervreemd en dat de mensen om je heen ook van je vervreemden. Het gevoel er niet bij te horen wordt dan door je aanpassingsgedrag juist versterkt, in plaats van verminderd.
Het is goed om je het volgende te beseffen: We zijn met ontzettend veel mensen op de wereld en we zijn allemaal anders. Veel van die mensen hebben het gevoel dat ze er niet helemaal bij horen. De een doet daardoor harder zijn best om leuk gevonden te worden of om geaccepteerd te worden. De ander trekt zich juist terug of past zichzelf aan.
Gewoon jezelf zijn
Wat zou er gebeuren als we allemaal helemaal onszelf zouden zijn? Dat is spannend, maar ook reuze bevrijdend. En als we dat dan zo doen dat we vooral zelf naar onze eigen diepste ideeën en overtuigingen leven, dan kan het niet anders dan dat de wereld ten goede gaat veranderen.
Het bijzondere is dat als je steeds meer kiest voor dingen die echt bij je passen, en steeds meer deelt wat je echt denkt, dan kom je ook steeds meer in contact met mensen waar je wel aansluiting mee hebt. Helemaal vanzelf.
Waar komt dat gevoel vandaan en wat kun je eraan doen?
Helemaal jezelf zijn is voor veel mensen lastig. Dat heeft te maken met een gevoel niet goed genoeg te zijn zoals je bent. En dat vindt zijn oorsprong in de meeste gevallen in de eerste zeven jaar van je leven. Dat gevoel niet goed genoeg te zijn, zorgt voor onzekerheid, voor een gevoel van onveiligheid dat alsmaar op de achtergrond aanwezig is en je hele levenshouding bepaalt.
Het gevoel er niet bij te horen en het gevoel niet goed te zijn zoals je bent, die zijn nauw aan elkaar verwant. Het zijn gevoelens die diep in je lichaam verankerd zijn, op het niveau van het zenuwstelsel. Er is geen eenvoudige mindset oefening die je daar snel vanaf kan helpen. Wat je wel kunt doen, is leren om je zenuwstelsel te kalmeren en de natuurlijke balans van je zenuwstelsel te herstellen. Want van nature hoort het gevoel dat je er niet bij hoort niet bij jou, ook al ken je het misschien als je hele leven en lijkt dat wel zo.
Als je de natuurlijke balans gaat herstellen, dan zul je stapje voor stapje een verschuiving gaan opmerken. Van je anders voelen en jezelf vergelijken met anderen, naar stevig verankerd zijn in jezelf, zelfverzekerd zijn en voelen dat het veilig is om volledig jezelf te zijn.
Wil je meer inzicht in hoe jouw zenuwstelsel nu functioneert?
Doe dan de hsp type test.