Past mediteren wel bij jou?
Mediteren wint in populariteit en overal kun je er lessen in volgen. Op allerlei verschillen plekken, allerlei verschillende manieren en in allerlei verschillende vormen van meditaties. Dat zegt wel iets over het effect dat mediteren op je kan hebben. Maar dat betekent niet dat het voor iedereen een goede keuze is. Als mediteren niet lukt, dan is daar een reden voor. En het is goed om die reden te onderzoeken en te doen wat wél bij je past.
Laten we daarvoor 3 verschillende oorzaken bekijken. Bij alle drie deze oorzaken geef ik je tips om er mee om te gaan.
Oorzaak 1: Het lukt niet omdat je er net mee begonnen bent
Een voor de hand liggend probleem bij mediteren is het beginnersprobleem. Als je net begint met mediteren, dan kan je brein de concentratie nog niet vasthouden en je gedachten vliegen alle kanten op. Zie het als een spier die je moet trainen. Hoe vaker en langer je mediteert, hoe beter het zal gaan. Als je tenminste niet alleen mediteert, maar ook iets doet met wat je tijdens je meditaties ontdekt. Meer daarover lees je hieronder onder het kopje “Is mediteren wel echt een goed idee?”
Als je denkt dat mediteren wel bij je past, maar het lukt je (nog) niet, let dan eens op de volgende dingen: kies een rustige plek waar je niet gestoord wordt, let op je houding en kies een moment op de dag waarop je al ontspannen bent. Dat zal het gemakkelijker maken om je te concentreren op datgene waar jij op mediteert.
Oorzaak 2: Je hebt de verkeerde meditatievorm gekozen
Je kunt op allerlei verschillende manieren mediteren. Van letten op je ademhaling, tellen of juist terugtellen tot je aandacht richten op de vlam van een kaars. Er is loopmeditatie, lachmeditatie en meditatie waarbij je je richt op het opzeggen van een mantra, een gebed of op het zingen van een lied. Er is meditatie waarbij je je aandacht richt op één ding en je kunt mediteren zodat je leert om juist alles op te merken. Niet alle vormen van meditatie zijn voor iedereen geschikt. En het kan ook zijn dat in bepaalde periodes het een goed voor je werkt en in andere periodes het ander. Het kan ook zo zijn dat mediteren helemaal niet bij je past. Als mediteren niet lukt, probeer dan eens een andere manier van mediteren, of onderzoek of iets anders voor jou beter kan werken.
Is mediteren wel echt een goed idee?
Veel mensen vinden mediteren heel fijn. Het ze helpt om in balans te blijven. Om beter om te gaan met de stress van hun dagelijks leven. Maar heel eerlijk? In veel gevallen is mediteren als een pleister die je op een etterende wond plakt. Het lijkt of je de wond helpt, je ziet het probleem even niet, maar de ontsteking verdwijnt er niet door. Precies zo kan mediteren helpen om tot rust te komen, als je leven zo is dat je er alsmaar onrustig door wordt. Maar eigenlijk ben je dan aan het dweilen met de kraan open.
Er is vaak een betere manier om minder last te krijgen van stress. Oorzaak 3 gaat daarover.
Oorzaak 3: Je hebt iets anders nodig dan meditatie om tot rust te komen
Mediteren is niet geschikt voor iedereen. Als mediteren zorgt voor meer onrust in plaats van rust en controle, dan is het goed om op te blijven letten wat er verder gebeurt. Als die onrust van korte duur is en snel vermindert, dan kan dat bij het leerproces horen. Maar blijft het aanhouden, dan heb je iets anders nodig dan meditatie.
Omdat je tijdens het mediteren stil zit en niets doet en geen nieuwe informatie opdoet, krijgt je brein de kans om onverwerkte dingen te gaan verwerken. Dat kan ervoor zorgen dat je in eerste instantie juist meer onrust gaat ervaren. Die onrust moet wel binnen de perken blijven. Je moet voelen dat je na je meditatie in elk geval niet meer uit balans bent dan je voor je meditatie was.
Als meditatie niet passend is, kun je dat aan verschillende dingen merken.
- Je gedachten kunnen op hol slaan, zo erg dat niets anders je meer opvalt en je innerlijke chaos ervaart;
- Je kunt het contact met jezelf kwijtraken en in een dissociatieve staat terecht komen. Dat kan prettig lijken, omdat je ademhaling kalmeert en je niet zo verbonden bent met wat er zich in je leven afspeelt, maar het lukt je in dit geval niet om je te concentreren en op de langere termijn zorgt het alleen maar voor nog meer innerlijke onrust);
- Er kunnen heftige emoties opkomen, waarbij het niet lukt om ze te observeren, maar je je erin verliest;
- Je kunt een lichamelijke onrust ervaren die zo erg is dat je niet stil kunt blijven zitten.
Al deze dingen kunnen onderdeel zijn van het meditatieproces. Maar dan blijven ze binnen de perken en zijn ze hanteerbaar. Als een of meerdere van deze dingen overheersend zijn en allesbepalend, dan is mediteren voor jou niet geschikt. Sterker nog: er is een kans dat je je er juist slechter door gaat voelen. In zo’n geval is iets anders passender.
Wat kun je wel doen als mediteren niet lukt?
Als mediteren een oefening is die bij je past, dan merk je dat al vrij snel. De meeste mensen voelen zich na een eerste sessie al iets rustiger.
Maar als je klachten toenemen door mediteren, dan mag je de conclusie trekken dat het op dit moment niet bij je past.
Wat je in zo’n geval nodig hebt, is dat je gaat leren luisteren naar wat jouw lichaam in deze situatie nodig heeft. Als dat lukt kun je langzaam maar zeker meer ontspannen, stressbestendiger en weerbaarder worden. Zonder meditatie.
Hoe je dat doet kun je leren in het Online Programma Stralend Sensitief.
Herken je je hierin? Dan is de kans groot dat je ook last hebt van overprikkeling. Met de hsp-type test krijg je inzicht in je stressgevoeligheid, in hoe jij op stressvolle situaties en op prikkels reageert. Onderaan deze pagina vind je een link naar de test. Doe hem nu meteen en ontdek jouw persoonlijke profiel en wat je kunt doen om hier beter mee om te leren gaan.